ชื่อไทย: สะระแหน่
ชื่ออังกฤษ: Kitchen Mint
ชื่อวิทยาศาสตร์: Mentha cordifolia Opis
"พืชกลิ่นหอมใบสวยที่แม้จะเป็นพืชผักคุ้นหน้าคุ้นตาและอยู่ในสำรับจัดจ้านแบบไทยทั้งลาบและพล่า แถมยังมีชื่อเรียกพื้นถิ่น อย่างหอมด่วน (ภาคเหนือ) ขะแหยะ (ภาคอีสาน) สะแน่ (ภาคใต้) แต่สะระแหน่เป็นพืชแปลกหน้าที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในเขตอบอุ่นของทางยุโรปและอเมริกา ศาสตราจารย์อินทรี จันทรสถิต บอกว่าสะระแหน่เข้ามาในเมืองไทยช่วงรัชกาลที่ 3 โดยชาวอิตาเลียนชื่อนายสะระนี ทำให้เจ้าใบมินต์นี้ถูกเรียกว่าสะระแหน่ตามชื่อผู้นำเข้ามานั่นเอง
สะระแหน่เป็นผักปรุงรสมากกว่าจะกินเอาอิ่ม เพราะมันมีน้ำมันหอมระเหยที่ให้กลิ่นหอมร้อน ช่วยเพิ่มรสชาติให้อาหารจานจัดจ้าน หรือช่วยดับกลิ่นคาวเนื้อและปลาได้ แต่เรายังใช้ประโยชน์จากกลิ่นหอมรสฉุนนี้ในฐานะยาขับลม บรรเทาอาการท้องอืดท้องเฟ้อ และแก้ปวดท้องได้ดี โดยชงกับน้ำร้อน ดื่มช่วยย่อยอาหาร หรือใช้ใบสดขยี้ดมลดอาการหอบหืดและอาการเกร็งของกล้ามเนื้อเวลาปวดหัว ปวดบวม หรือแมลงกัดต่อยตามร่างกายได้ด้วย"
การเลือกซื้อ
เลือกซื้อกำสะระแหน่ที่ใบเขียวสวย ไม่ช้ำหรือดำหงิกมากนัก จะได้สะระแหน่ที่กลิ่นหอมชัด เคี้ยวอร่อย
วิธีล้าง
แม้จะเป็นพืชปลูกง่าย แต่การปลูกสะระแหน่ในเชิงการค้าอาจมีการฉีดสารป้องกันเชื้อรา เพื่อลดสารตกค้าง เราจึงควรล้างด้วยการแช่ในน้ำเปล่า 10 ส่วน ผสมน้ำส้มสายชู 1 ส่วน ทิ้งไว้ 20 นาที แล้วล้างผ่านน้ำไหลอีก 2 นาที จากนั้น นำไปซับให้แห้งหรือใส่โถสลัดน้ำที่ใช้กับผักสลัดก็ได้
การปลูก
สะระแหน่เป็นผักปลูกง่าย แค่ปักชำลำต้นที่ซื้อมาจากตลาดหรือได้แถมมาจากห่อผักแนม โดยเลือกลำต้นที่ยาวประมาณ 8-10 เซ็นติเมตร แช่น้ำจนมีรากงอก จากนั้นนำลงดินลึกสักข้อนิ้ว รดน้ำให้ชุ่ม เพราะสะระแหน่ชอบดินชื้น (แต่ต้องไม่มีน้ำขัง) และหากจะเก็บยอดมาใช้ ควรให้กรรไกรตัดเพื่อไม่ให้ต้นบอบช้ำและรากถอนหากดึงแรงเกินไป
วิธีกิน-วิธีปรุง
เด็ดยอดและใบอ่อนกินเป็นผักแนม โรยหน้า หรือชงกับน้ำร้อนดื่มเป็นชาสมุนไพรสดก็ได้